บทที่ 1 เทคโนโลยีสารสนเทศ

ข้อมูลกับสารสนเทศ

..........ข้อมูล (Data) หมายถึง ตัวอักษร ตัวเลข หรือสัญลักษณ์ใดๆ เมื่อนำมารวมกันแล้วมีความหมายและมีความสำคัญต่อการจัดเก็บเพื่อนำไปใช้ในโอกาสต่างๆ สามารถนำไปประมวลผลด้วยคอมพิวเตอร์ได้

....................(ทักษิณา สวนานนท์ และฐานิศรา เกีรติบารมี 2546: 165)

               

..........สารสนเทศ หมายถึง ข้อมูลข่าวสาร ความรู้ต่างๆ ที่ได้รับการประมวลผลแล้วจากข้อมูลต่างๆ ที่เกี่ยวข้องอย่างเป็นระบบ จนได้เป็นความรู้ เพื่อนำมาเผยแพร่และใช้ประโยชน์ในงานด้านต่างๆ

....................(สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี 2538: 3)

การนำข้อมูลและสารสนเทศไปใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆ

.....1.  ด้านการวางแผน ใช้ในการวางแผนเกี่ยวกับการจัดการองค์การ การบริหารงานทรัพยากรมนุษย์กระบวนการผลิตสินค้า การตลาด เป็นต้น

.....2.  ด้านการตัดสินใจ ใช้ในการตัดสินใจเพื่อเลือกแนวทางที่มีปัญหาน้อยที่สุดในการแก้ปัญหาต่างๆ

.....3.  ด้านการดำเนินงาน ใช้ในการดำเนินการต่างๆ เช่น ใช้เพื่อควบคุมหรือติดตามผลการปฏิบัติงาน

ความหมายของเทคโนโลยีสารสนเทศ

..........เทคโนโลยีสารสนเทศ คือ เทคโนโลยีที่ประกอบด้วย เทคโนโลยีระบบคอมพิวเตอร์ และ เทคโนโลยีสื่อสารโทรคมนาคม เพื่อใช้ในกระบวนการจัดหา จัดเก็บ สร้าง และเผยแพร่สารสนเทศในรูปต่างๆ

ความสำคัญของเทคโนโลยีสารสนเทศ

.....1.  การสื่อสารถือเป็นสิ่งจำเป็นในการดำเนินและพัฒนากิจกรรมต่างๆ ของมนุษย์ ประกอบด้วย Communication media การสื่อสารโทรคมนาคม (Telecoms) และ เทคโนโลยีสารสนเทศ (IT)

.....2.  ทำให้สารสนเทศเผยแพร่หรือกระจายออกไปในที่ต่างๆ ได้สะดวก

.....3.  มีผลให้การใช้งานด้านต่างๆ มีราคาถูกลง

.....4.  ได้รับประโยชน์จากเครือข่ายภายนอก

.....5. เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารทำให้ฮาร์ดแวร์คอมพิวเตอร์ และต้นทุนการใช้ ICT มีราคาถูกลงมาก

องค์ประกอบของเทคโนโลยีสารสนเทศ

1. เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์

.....คอมพิวเตอร์นั้นประกอบด้วยอุปกรณ์ต่างๆ ต่อเชื่อมกันเรียกว่า ฮาร์ดแวร์ (Hardware) และจะต้องทำงานร่วมกับโปรแกรมคอมพิวเตอร์หรือที่เรียกกันว่า ซอฟต์แวร์ (Software)

ฮาร์ดแวร์  ปรกอบด้วย 5 ส่วน

..........1. อุปกรณ์รับข้อมูล (Input)

..........2. อุปกรณ์ส่งข้อมูล (Output)

..........3. หน่วยประมวลผลกลาง

..........4. หน่วยความจำหลัก

..........5. หน่วยความจำรอง

.....ซอฟต์แวร์  เป็นองค์ประกอบที่สำคัญและจำเป็นมากในการควบคุมการทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์ แบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท

1. ซอฟต์แวร์ระบบ มีหน้าที่ควบคุมอุปกรณ์ต่างๆ ภายในระบบคอมพิวเตอร์

แบ่งเป็น 3 ชนิด

...............1.1 โปรแกรมระบบปฏิบัติการ

...............1.2 โปรแกรมอรรถประโยชน

...............1.3 โปรแกรมแปลภาษา

2. ซอฟต์แวร์ประยุกต์ เป็นโปรแกรมที่เขียนขึ้นเพื่อทำงานเฉพาะด้านตามความต้องการ แบ่งเป็น 3 ชนิด

...............1.1 ซอฟต์แวร์ประยุกต์เพื่องานทั่วไป

...............1.2 ซอฟต์แวร์ประยุกต์เฉพาะงาน

...............1.3 ซอฟต์แวร์ประยุกต์อื่นๆ

2. เทคโนโลยีสื่อสารโทรคมนาคม

.....ใช้ในการติดต่อสื่อสารรับ/ส่งข้อมูลจากที่ไกลๆ เป็นการส่งข้อมูลระหว่างคอมพิวเตอร์หรือเครื่องมือที่อยู่ห่างไกลกัน ซึ่งจะช่วยให้การเผยแพร่ข้อมูลไปยัง(ใช้ในแหล่งต่างๆได้สะดวก รวดเร็ว

.....เทคโนโลยีที่ใช้ในการสื่อสาร ได้แก่ เทคโนโลยีที่ใช้ในระบบโทรคมนาคมทั้งชนิดมีสายและไร้สาย

.....สำหรับกลไกหลักของการสื่อสารโทรคมนาคมมีองค์ประกอบพื้นฐาน 3 ส่วน ได้แก่

-  ต้นแหล่งของข้อความ  (Source/Sender)

-  สื่อกลางของการรับส่ง/ข้อความ  (Medium)

-  ส่วนรับข้อความ  (Sink/Decoder)

เทคโนโลยีสารสนเทศสามารถจำแนกตามลักษณะการใช้งานได้เป็น 6 รูปแบบ

.....1.  เทคโนโลยีที่ใช้ในการเก็บข้อมูล

.....2.  เทคโนโลยีที่ใช้ในการบันทึกข้อมูล

.....3.  เทคโนโลยีที่ใช้ในการประมวลข้อมูล

.....4.  เทคโนโลยีที่ใช้ในการแสดงข้อมูล

.....5.  เทคโนโลยีที่ใช้ในการจัดทำสำเนาเอกสาร

.....6.  เทคโนโลยีสำหรับถ่ายทอดหรือสื่อสารข้อมูล

ความสำคัญของเทคโนโลยีสารสนเทศ

1.  ทำให้สังคมเปลี่ยนจากสังคมอุตสาหกรรมมาเป็นสังคมสารสนเทศ

2.  ทำให้ระบบเศรษฐกิจของโลกผูกพันกับทุกประเทศ ความเชื่อมโยงของเครือข่ายสารสนเทศทำให้เกิดสังคมโลกาภิวัฒน์ 

3.  ทำให้องค์กรมีลักษณะผูกพัน หน่วยธุรกิจมีขนาดเล็ก และเชื่อมโยงกันกับหน่วยธุรกิจอื่นเป็นเครือข่าย

4.  สามารถตอบสนองตามความต้องการการใช้เทคโนโลยีในรูปแบบใหม่ที่เลือกได้เอง

5.  ทำให้เกิดสภาพทางการทำงานแบบทุกสถานที่และทุกเวลา

6.  ก่อให้เกิดการวางแผนการดำเนินการระยะยาวขึ้น อีกทั้งยังทำให้วิถีการตัดสินใจ หรือเลือกทางเลือกได้ละเอียดขึ้น

..........กล่าวโดยสรุปแล้วเทคโนโลยีสารสนเทศมีบทบาทที่สำคัญในทุกวงการ มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงโลกด้านความเป็นอยู่ สังคม เศรษฐกิจ การศึกษา การแพทย์ เกษตรกรรม อุตสาหกรรม การเมือง ตลอดจนการวิจัยและการพัฒนาต่างๆ

ปัจจัยที่ทำให้เกิดความล้มเหลวในการนำเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้

..........จากงานวิจัยของ Whittaker พบว่า เกิดจากการนำเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้มนองค์การ มีสาเหตุหลัก 3 ประการ

1. การขาดการวางแผนที่ดีพอ

2.  การนำเทคโนโลยีที่ไม่เหมาะสมมาใช้งาน

3.  การขาดการจัดการหรือสนับสนุนจากผู้บริหารระดับสูง

ปัจจัยอื่นๆ ที่ทำให้การนำเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ไม่ประสบความสำเร็จ

1.  ความกลัวการเปลี่ยนแปลง คือ กลัวว่าเทคโนโลยีสารสนเทศจะเข้ามาลดบทบาทและความสำคัญในหน้าที่การงานที่รับผิดชอบของตนให้ลดน้อยลง จนทำให้ต่อต้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ

2.  การไม่ติดตามข่าวสารความรู้ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศอย่างสม่ำเสมอ

3.  โครงสร้างพื้นฐานด้านเทคโนโลยีสารสนเทศของประเทศกระจายไม่ทั่วถึง